Kanser tedavisi öncesinde diş kontrolü, hastaların genel sağlığı ve tedavi sürecinin başarısı açısından büyük önem taşır. Kanser tedavileri (kemoterapi, radyoterapi veya kemik iliği nakli gibi) bağışıklık sistemini zayıflatabilir ve ağız sağlığı sorunlarını tetikleyebilir. Bu nedenle, tedavi öncesi diş muayenesi ve gerekli tedavilerin yapılması, olası komplikasyonları önlemeye yardımcı olur. Onkoloji hastalarının, kemoterapi ve radyoterapi öncesinde, diş tedavilerini yaptırmaları önerilir.
Kanser hastalarının tedavi sürecinde kemik yıkımının engellenebilmesi için kullanılan “bifosfonat”ın özellikle çene kemiğinde doku ölümüne yol açabildiği, bu nedenle hastaların kemoterapi ve radyoterapi öncesinde diş ve çene kontrollerini yaptırması gerekir.
Kanser tedavisinde, kemoterapi ve radyoterapiye bağlı kimi yan etkilerin görülebildiğini diş, diş eti, ağız mukozası ve çene kemiğinde görülen yan etkiler vardır. Bunlar, diş eti yüzeyindeki ağız yaralarından başlayıp çene kemiğinde doku ölümüne kadar neden olabilir.
Yan etkilerin kemoterapi ve radyoterapide hastalarda kemik yıkımının engellenebilmesi amacıyla kullanılan “bifosfonat”a bağlı gelişmektedir. Kemoterapide kullanılan bifosfanata değil diğer kemoterapatik ajanlarda da bu etkiler görülebilir
Kanser Hastalarında Diş Kontrolünün Önemi
- Enfeksiyon Riskinin Azaltılması: Kanser tedavisi sırasında bağışıklık sistemi zayıflar ve ağızdaki enfeksiyonlar (diş eti iltihabı, çürükler vb.) ciddi sorunlara yol açabilir. Diş kontrolü ile bu riskler minimize edilir.
- Osteoradionekroz Önleme: Özellikle baş-boyun radyoterapisi görecek hastalarda, çene kemiğinde hasar (osteoradionekroz) riski vardır. Diş çekimi veya cerrahi işlemler radyoterapi öncesinde tamamlanmalıdır.
- Ağız Mukoziti Riskinin Azaltılması: Kemoterapi ve radyoterapi, ağız içinde yaralar (mukozit) oluşturabilir. Sağlıklı bir ağız ortamı, bu yan etkilerin şiddetini azaltabilir.
- Tedavi Sürekliliği: Ağız sağlığı sorunları kanser tedavisinin kesilmesine veya ertelenmesine neden olabilir. Diş kontrolü, tedavinin kesintisiz devam etmesini sağlar.
Onkoloji hastaları, kemoterapi ve radyoterapi öncesinde, çürüklerden diş çekimine, kanal tedavisinden diş eti tedavisine kadar tüm gerekli işlemleri yaptırmalı. Ağızda açık yara kesinlikle bırakılmamalı. Ağız hijyeni iyi olursa, çürük ve diş eti hastalığı elimine edilirse enfeksiyon riski ise azalır. Onkoloji hastalarında özellikle hareketli, tüm damak ve kancalı protez kullananların diş etinde bir travma oluşması halinde kemikte açılmalara bağlı doku ölümü gelişebilir. Çene kemiğindeki doku ölümünün hastanın yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürür.
Kanser tedavisi öncesinde diş kontrolü, hastanın genel sağlığı ve tedavi başarısı için kritik bir adımdır. Bu süreçte diş hekimi ve onkolog arasında iş birliği önemlidir. Hastalar, tedavi öncesinde mutlaka bir diş hekimine başvurmalı ve ağız sağlığını optimize etmelidir.
Kanser Tedavisi Öncesi Diş Hekimine Gitmek Neden Gereklidir?
- Çürüklerin ve enfeksiyonların tedavi edilmesi
- Çekilmesi gereken dişlerin zamanında çekilmesi
- Ağız hijyeninin artırılması için öneriler alınması
- Ağız kuruluğuna karşı önlemler geliştirilmesi
Bu nedenle, onkolog ve diş hekimi iş birliği içinde olmalı ve hastanın genel sağlığını koruyacak şekilde bir tedavi planı oluşturulmalıdır. Kanser tedavisine başlamadan önce diş muayenesi yaptırmak, tedavi sürecini daha rahat ve güvenli hale getirebilir.
