Diş Sıkmak Nedir?
Bruksizm, uyanıkken veya uyurken dişlerinizi sıkmak, gıcırdatmaktır. Çoğu insan muhtemelen zaman zaman dişlerini gıcırdatıyor ve sıkıyor. Ara sıra diş sıkma genellikle zarar vermez, ancak düzenli olarak gerçekleştiğinde dişlerinize zarar verebilirsiniz. Bruksizm başka sağlık sorunlarına da yol açabilir.
Bruksizm Türleri
Gece koruyucusu olarak da adlandırılan ağız koruyucu, dişlerinizi gece gıcırdatmanın etkilerinden korumaya yardımcı olabilir. Bu cihazların bir diğer adı da oklüzal splintlerdir.
Bruksizmin iki türü vardır.
- Uyanıkken dişlerinizi sıkıyorsanız buna uyanık veya günlük bruksizm denir.
- Uyurken dişlerinizi gıcırdatıyorsanız buna uyku veya gece bruksizm denir.
Araştırmacılar bu iki türün ayrı nedenleri olabileceğini düşünüyor.
Sağlık uzmanları bazen “birincil” ve “ikincil” bruksizmi ifade eder. Birincil bruksizminiz varsa, bunun başka herhangi bir tıbbi durumla ilgisi yoktur. İkincil bruksizm nörolojik bir problem gibi başka bir tıbbi sorunla bağlantılıdır. Ayrıca bazı ilaçların yan etkisi de olabilir.
Diş Gıcırdatma Nedenleri
Uyanıkken dişlerinizi gıcırdatıyorsanız, bu muhtemelen günlük yaşamınızdaki stres veya kaygıyla bağlantılıdır. Bunu çok konsantre olduğunuzda da yapabilirsiniz.
Uyurken dişlerinizi gıcırdatmak “uykuyla ilişkili hareket bozukluğu” olarak kabul edilir. Merkezi sinir sisteminizde bir sorun olarak başlar. Yaşam tarzı ve tıbbi faktörler diş sıkmaya neden olabilir.
- Her gün altı fincandan fazla kahveye eşdeğer olan yüksek kafein alımı
- Alkol kullanımı
- Sigara içmek
- Eğlence amaçlı uyuşturucu kullanmak
- Seçici serontonin geri alım inhibitörleri dahil olmak üzere bazı reçeteli ilaçların alınması
- Ailede diş gıcırdatma öyküsü
- Parkinson hastalığı, demans, gastroözofageal reflü bozukluğu (GERD), epilepsi, gece terörü, uyku apnesi gibi uykuyla ilişkili bozukluklar ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu
Diş Sıkma Belirtileri
Diş sıkma sıklıkla uyku sırasında meydana geldiğinden, çoğu insan bunu yaptığının farkında değildir. Geceleri gıcırdatma sesini duyan sevdiğiniz birinden dişlerinizi gıcırdattığınızı öğrenebilirsiniz.
Diş sıkma belirtileri şunları içerebilir:
- Düzleşmiş, yontulmuş veya gevşek dişler
- Aşınmış diş minesi
- Diş ağrısı veya hassasiyeti
- Sıkı çene kasları
- Çeneniz tamamen açılmıyor veya kapanmıyor
- Çenenizde, yüzünüzde veya boynunuzda ağrı
- Kulak ağrısına benzeyen ağrı
- Şakaklarınızda donuk bir baş ağrısı
- Yanağının içini çiğnemek
- Yemek yerken ağrı
- Temporomandibular ekleminizde (TMJ) bir problemin işareti olan çenenizde tıklama
Diş Sıkma Tedavisi
Diş sıkma baş etmenin ilk adımı nedeni belirlemektir. Doktorunuz veya diş hekiminiz yaşam tarzınız, ilaçlarınız ve uyku alışkanlıklarınız hakkında sorular soracaktır. Bu tedavinizi belirlemenize yardımcı olacaktır.
Diş Gıcırdatma İçin Ağız Koruyucuları
Diş hekiminiz, uyku sırasında dişlerinizin gıcırdamasını önlemek için size bir ağız koruyucu takabilir . Çoğu plastikten yapılmıştır. Lateks alerjiniz varsa mutlaka diş hekiminize bildirin.
Diş Düzeltme
Diş hekimleri bazen dişlerinizin birbirine uyma şeklini değiştirerek, örneğin belirli dişleri taşlayarak bruksizmi tedavi etmeye çalışırlar. Ancak bu yaklaşımın işe yaradığına dair hiçbir kanıt yok. Eğer kapanışınız bozuksa, yani ağzınızı kapattığınızda üst ve alt dişleriniz aynı hizada değilse, diş hekiminiz diş teli önerebilir. Bu soruna maloklüzyon denir. Diş telleri maloklüzyonu düzeltecektir ancak bruksizme yardımcı olup olmadığı açık değildir.
Stres Azaltma.
Stres dişlerinizi gıcırdatmanıza neden oluyorsa, stresinizi azaltacak seçenekler hakkında doktorunuza veya diş hekiminize danışın. Stres danışmanlığına katılmak, bir egzersiz programına başlamak, bir fizyoterapistle görüşmek veya kas gevşetici reçetesi almak seçeneklerinizden bazılarıdır.
Uyku Hijyeni
Tıp uzmanlarının huzurlu bir gece uykusu için zemin hazırlamak dediği şey budur. Yatak odanızı sessiz ve karanlık tutmayı ve sizi zihinsel olarak uyaracak ve uyanık tutacak fiziksel aktivitelerden veya şeylerden kaçınmayı içerir. İyi uyku hijyeni genel sağlığınıza yardımcı olur, ancak bruksizme yardımcı olup olmadığı konusunda yapılan araştırmalar net değildir.
Diş Sıkma İçin Botoks
Bu toksinin enjeksiyonları bir dizi tıbbi durum için kullanılır. Kas hareketini engeller. Araştırmalar çiğnemeyle ilgili kaslara yapılan enjeksiyonların bruksizm semptomlarını hafiflettiğini buldu.
Uyku Apnesi Ve Bruksizm
Uyku apnenizin tedavisi bruksizminize de yardımcı olabilir. CPAP veya BiPAP makinesi kullanıyorsanız, burnunuza veya ağzınıza veya her ikisine birden giren hava nedeniyle hava yolunuz açık tutulacaktır. Bu diş gıcırdatmayı azaltabilir. Uyku apnesinin başka bir tedavisi de mandibular ilerletme cihazı veya MAD’dir. Solunum yolunuzu açık tutmak için çenenizi ileri doğru zorlayan bir ağızlıktır. Ayrıca dişlerinizi gıcırdatmanızı da engelleyebilir.
Çocuklarda Diş Sıkma ve Diş Gıcırdatma nedenleri
