Çene geriliği (retrognati), alt çenenin (mandibula) üst çeneye (maksilla) göre geride konumlandığı bir durumdur. Bu durum, hem estetik hem de fonksiyonel problemlere yol açabilir. Çene geriliği, genellikle çocukluk veya ergenlik döneminde fark edilir ve yetişkinlikte de devam edebilir. Tıp terminolojisinde retrognati inferior olarak bilinen alt çene geriliğinin tam tersi olan üst çene geriliği ise prognati superior olarak adlandırılır. Profesyonel olarak teşhis edilen çene geriliği, uzman doktor tarafından ortodontik ve cerrahi işlemlerle düzeltilebilir.
Çene Geriliğinin Belirtileri
Çene geriliği olan kişilerin çene yapısında dışarıdan bakıldığında fark edilen, gözle görülür değişiklikler vardır. Çenesi geride olan bir kişiye yandan bakıldığında kavisli bir yüze sahip olduğu görülür.
- Profil Bozuklukları: Alt çenenin geride olması nedeniyle yüz profili dengeli görünmeyebilir.
- Çiğneme Sorunları: Dişler doğru hizalanmadığı için çiğneme zorluğu yaşanabilir.
- Konuşma Zorlukları: Konuşma sırasında bazı seslerin çıkarılmasında zorluk yaşanabilir.
- Ağız ve Diş Problemleri: Çene geriliği, dişlerin hizalanmasında bozukluklara ve diş eti hastalıklarına yol açabilir.
- Solunum Problemleri: Uyku sırasında horlama ve uyku apnesi gibi solunum problemlerine neden olabilir.
Çene Geriliğinin Nedenleri
Çene geriliği, genetik olarak ortaya çıkabildiği gibi ergenlik döneminde yaşanan travmalar veya uygun olmayan doğum uygulamaları ve gelişimsel problemler nedeniyle de meydana gelebilir.
- Genetik Faktörler: Çene geriliği genellikle genetik olarak aktarılır. Ailede benzer durumların olması bu durumu tetikleyebilir.
- Büyüme ve Gelişim Bozuklukları: Çene kemiklerinin düzgün gelişmemesi veya büyümemesi de çene geriliğine neden olabilir.
- Travmalar ve Yaralanmalar: Çocuklukta yaşanan çene travmaları, çene kemiklerinin düzgün büyümesini engelleyebilir.
- Solunum Alışkanlıkları: Çocuklukta uzun süre ağızdan solunum yapmak, çenenin geride kalmasına neden olabilir.
Çene Geriliğinin Tedavisi
- Ortodontik Tedavi: Çene geriliği hafifse, ortodontik apareyler ve teller ile çenenin ve dişlerin hizalanması sağlanabilir.
- Fonksiyonel Apareyler: Çocukluk döneminde kullanılan bu apareyler, çenenin doğru pozisyonda büyümesini teşvik eder.
- Cerrahi Müdahale: Yetişkinlerde ve ciddi vakalarda çene ameliyatı (ortognatik cerrahi) gerekebilir. Bu ameliyatla çene kemiği ileriye doğru alınarak doğru pozisyon sağlanır.
- Estetik Prosedürler: Çene geriliğinin estetik görünümünü düzeltmek için çene dolgu maddeleri veya implantlar kullanılabilir.
Çene Geriliği Nasıl Önlenir?
Çocuklarda erken dönemde yapılan ortodontik kontroller, çene geriliğinin erken teşhis edilmesini ve tedavi edilmesini sağlar. Çocukların burundan nefes almayı öğrenmesi ve ağızdan solunumun önlenmesi önemlidir. Düzenli diş hekimi kontrolleri ile çene ve diş gelişimi izlenebilir ve gerektiğinde müdahale edilebilir.
Çene geriliği, estetik ve fonksiyonel problemlere yol açabilen bir durumdur. Eğer çene geriliği belirtileri yaşıyorsanız, bir ortodontiste veya çene cerrahına başvurarak doğru tedavi seçeneklerini değerlendirebilirsiniz.
Çocuklarda Alt Çene Geriliği Tedavisi
Alt çene geriliği tedavisinde en etkili dönem, iskelet büyümesinin devam ettiği çocukluk dönemidir. Bu tedavi genellikle küçük çocuklarda uzman bir diş hekimi tarafından başlatılır. Röntgen çekildikten sonra, doktor tedavi planını belirler. Alt çene geriliği olan çocuklarda, çeneyi öne doğru hareket ettirmek için bir cihaz kullanılır. Bu cihazların birden fazla türü mevcuttur. Hangi apareyin kullanılacağına hastanın yaşı ve diş yapısına göre doktor karar verir. Bu apareyler, dişlere, alt ve üst çeneye baskı yaparak çene ve çene eklemlerinin doğru yönde büyümesini sağlar. Hareketli alt çene geriliği aparatı, hasta tarafından takılıp çıkarılabilir ve sabitlenebilir. Kullanım süresi, çocuğun diş yapısına ve hastalığının durumuna bağlıdır. Alt çene geriliği aparatı fiyatları ise apareyin hareketli veya sabit olmasına ve tedavide kullanılan malzeme miktarına göre değişiklik gösterir. Ortodonti tedavilerinde uygulanacak tedavi yöntemi, tedavi süresi ve hekim deneyimi de fiyatı etkiler. Alt çene geriliği, belli bir yaşa kadar apareyler yardımıyla tedavi edilirken, daha büyük çocuklarda cerrahi müdahale ile düzeltilir.
Diş Teli Çene Geriliğini Önler mi
Diş teli, dişlerin hizalanmasını düzeltmek ve ısırma fonksiyonunu iyileştirmek için yaygın olarak kullanılan bir ortodontik tedavi yöntemidir. Ancak, diş teli tek başına çene geriliğini önlemek veya tedavi etmek için yeterli olmayabilir. Çene geriliği tedavisinde diş teli, genellikle diğer ortodontik apareyler ve tedavi yöntemleriyle birlikte kullanılır.
Diş teli yardımı ile belirli bir yaşa kadar çene yapısı düzeltilebilir. Bununla birlikte hasta, büyümesini tamamladıysa diş teli tedavisi sonrasında çene yapısı ve hizasında istenilen sonuç sağlanamayabilir. Bu sebeple diş teli tedavisi, büyüme çağındaki hastalarda diş ve çene bozukluklarının tedavisinde etkili bir çözüm olabilir ve yaygın olarak kullanılır.
Çene geriliği tedavisi, genellikle multidisipliner bir yaklaşım gerektirir ve ortodontistiniz, sizin için en uygun tedavi planını belirleyecektir. Çene geriliği tedavisinde erken teşhis ve tedavi, en iyi sonuçların elde edilmesini sağlar.
